Tortikolis (Eğri Boyun) ile kafasında yamukluk (plagiosefali) olan bebekler arasındaki ilişki......

Bugüne kadar yapılan araştırmalar sonucunda elde edilen verilerden bebeklerin kafatasındaki asimetrik bozulma/yamukluk ile tortikolis arasında fazlasıyla ilişki olduğu gözlemlenmiştir. Öyle ki, deformasyonel plagiosefalisi olan bebeklerin %85’ inde aynı zamanda tortikolis rahatsızlığı olduğu tahmin edilmektedir. Aralarındaki ilişki öyle iç içedir ki, hangisinin bir diğerinin sebebi olduğu sorusuna dahi net bir yanıt verilememektedir. İşte bu yüzdendir ki, tortikolis’in mi bebeklerin kafasında yamukluğa yoksa tersi yamukluğun (deformasyonel plagiosefali) mu tortikolis’e neden olduğu belirsizdir.

Boyundaki kaslardan bazılarının kısa ya da gergin olması başın dönme aralığını sınırlamakta ve çeşitli pozisyonlarda rotasyonu sağlayamayan bebeğin başının yana düşmesine, eğik durmasına, neden olmaktadır. Boyundaki bu eğrilik (tortikolis), sert bir zemin üstünde başın uzun süreli tek bir tarafa doğru yatık durmasına bunun sonucunda da kafatasının deforme yani bozulmasına sebep olmakta ve yatarken dönme gibi gelişimsel becerileri sınırlamaktadır veya geciktirmektedir.

Deformasyonel plagiosefali bulunan bebeklerin sırtüstü pozisyonda başlarını sadece tek bir tarafa dönük pozisyonda yatmayı tercih etmelerinin tortikolis gelişimine sebep olduğu da düşünülmektedir. Başını tek bir tarafa dönük yatan bebeklerde kafanın ters tarafa doğru çevrilmesi zaman içinde daha da zor bir hal almakta ters tarafa bakmamak, dönmemek gibi bir tembellik, bunun sonucunda da kaslarda bir gerginlik oluşabilmektedir.

Tortikolis plagiosefali gibi aynı zamanda yüzde asimetri oluşumuna neden olabilmektedir. En son elde edilen bilgiler tortikolis’ in aynı zamanda kulaklara etkisinin olabileceğini de ortaya koymaktadır. Bu durum kulaklardan birinin diğerine göre farklı pozisyonda olmasıyla kendisini gösterir. Yüzdeki asimetrinin ve kulaklardaki kaymanın derecesi tortikolis’in şiddetine göre değişkenlik gösterebilmektedir. Eğer ki, tortikolis’e kafatasında bir deformasyon da (plagiosefali) eşlik ederse yüzde asimetri ve kulaklarda kayma daha fazla olabilmektedir.

Sonuç olarak plagiosefali ve tortikolis pek çok bebekte birbirine eşlik edebilmekte ve aralarında “tavuk mu yumurtadan yoksa yumurta mı tavuktan çıkar” türünde bir ilişkileri bulunmaktadır.

Ortez kask tedavisi bir rahatsızlık yaratır mı?

Bugüne kadar yüz binlerce bebeğin kullandığı Aktif STARband ortez kasklar bebeklerin başında bir acıya sebep olmazlar. Her biri 3-D tarama ile kafanın hassas olarak alınan ölçüsüne göre dizayn edilir, bebeğin kafasına takıldıklarında rahatça oturur ve başı sıkmazlar. Aktif STARband ortez kasklar sadece görevini getireceği yani düzlüğün olduğu yerlerin tersine gerektiği kadar temas sağlayıp düzeltmek üzere dizayn edilirler. Yüz binlerce ailenin ortez kasklardan edindiği tecrübe ve deneyimlerinden gözlemledikleri şunlardır.

STARband ortez kasklar ilk takıldıkları anda  bebeklerin çoğu herhangi bir rahatsızlık göstermezken çok nadir olarak bazı bebeklerde alışması zaman alabilir. Erken yaşdaki bebekler (3-8 ay) genel olarak ilk takıldığında benimserken yaşı daha geç olan çok az sayıdaki bebeğin kısa da olsa bir alışma süresine ihtiyacı olabilmektedir. Bu bazen bir saat alışma süresiyken çok daha nadir olarak bazı bebeklerde biraz daha uzayabilir. Her ne olursa olsun standart olarak uygulanan 1 haftalık alışma programı ile kolayca aşılır.

STARband ortez kasklar bebeklerin birer parçası gibi olur. Bir çift çorap ya da ayakkabı gibi üstlerine giydikleri birer eşya halini alır. Banyo için ortez kaskı çıkardığınızda bebeğinizin onu aradığını ve banyo sonrasında onu tekrar takmanız için sabit durarak size kolaylık bile sağladığını gözlemleyebilirsiniz.

STARband ortez kasklar çok hafif malzemelerden yapıldığı için bebeklerin kafasında fazladan bir ağırlık yapmazlar. Ağırlıkları yaşa göre ortalama 170-220 gram arasında değişmektedir. Erken yaşdaki bebeklerde kafanın daha küçük olmasından dolayı ağırlık çok daha düşer. 

Bebeğinizin kafasında kask bir terlemeye neden olacaktır. Ancak bu bebeğinizi rahatsız edecek bir durum teşkil etmeyecektir. İlk bir iki hafta da terleme çok daha azalır. Bu bebeğinizin, ortez kaskın sebep olduğu sıcaklığa alışma dönemidir. Bebeğinizi terleme rahatsız etmezken terlemeden dolayı oluşan kokudan dolayı sizin burnunuz rahatsızlık duyabilir. Ortez kasktaki bu koku alkol ile iyice temizlenince çok az seviyelere çekilir.

Sonuç olarak genel olarak ailelerin aktardığı tecrübelerden ve deneyimlerden, ortez kaskların kullanımından dolayı düşünülenin aksine bebeklerin bir rahatsızlık duymadıkları, kendilerinin  birer parçası gibi algıladıklarıdır.

Pozisyonel ya da deformasyonel plagiosefali kendi kendine zaman içinde düzelir mi?

Pozisyonel ya da deformasyonel plagiosefali gerekli önlemler ve tedavilere başlanmazsa kendi kendine düzelme göstermeyebilir. Bebeklerde düzelme kafatasındaki asimetrinin şiddetine, yaşına ve alınan önlemlere göre değişkenlik göstermektedir. Erken aylarda fark edilerek uygun egzersizler ve aktiviteler yapılır ve takip edilirse kafatasındaki asimetri normal değerlere çekilebilinir. Bu durum sadece plagiosefali için değil aynı zamanda brakisefali ve skafosefali içinde geçerlidir.

Kafatası şekil bozukluğu olup takip altına alınan bebeklerde egzersiz ve aktiviteler sonucunda yeterli düzelme görülmezse aktif STARband ortez kask ile tedavi edilebilinir.

12. ayda ortez kask tedavisine başlanırsa geç kalınmış olunur mu?

Aktif STARband ortez ile kask tedavisi sadece 3 ile 18 ay arasında etkili olabilmektedir. Bu yüzdende erken dönemde başlanması önerilmektedir. Ancak, tedavinin etkisi ve süresi deformitenin şiddetine ve tedaviye başlanma zamanına göre değişkenlik gösterebilmektedir.

En geç 10-12. aylarda başlanılmalıdır. Bu aylarda kafatasındaki büyüme yavaşladığından tedavinin süresi uzamakta ve deformitenin şiddetine göre etkisi azalmaktadır. Buna rağmen kafatasında önemli bir düzelme yine de görülebilmektedir.